Bụi là một trong những tác nhân gây nên tình trạng ô nhiễm môi trường trong nhiều năm trở lại đây. Hàm lượng bụi tồn tại trong không khí nhiều sẽ gây ảnh hưởng lớn đến sức khỏe con người. Vì vậy, con người cần có biện pháp phòng chống bụi an toàn trong cả đời sống và sản xuất. Làm thế nào để ngăn chặn, loại bỏ bụi hiệu quả? Hãy cùng MECI tìm hiểu rõ hơn ở bài viết dưới đây.
Mục lục
1. Tác hại của bụi trong đời sống và sản xuất
Bụi luôn tồn tại xung quanh ta, theo một hoặc nhiều cách nào đó mà bụi sẽ xâm nhập vào cơ thể; từ đó gây ảnh hưởng đến sức khỏe của con người. Hiện nay bụi bẩn được phân thành nhiều loại khác nhau dựa trên:
- Nguồn gốc: Bụi kim loại, bụi vải, bụi gỗ, bụi xi măng…
- Kích thước: Bụi cỡ vừa, bụi cỡ nhỡ, bụi mịn PM 20, PM 10, PM 5…
- Tác hại: Bụi gây dị ứng, bụi nhiễm độc (benzen, chì, thủy ngân), bụi gây ung thư (chất phóng xạ)…
1.1. Thực trạng ô nhiễm bụi tại Việt Nam
Ô nhiễm không khí luôn là vấn đề nóng về môi trường, trong đó bụi là yếu tố rất được quan tâm. Việc phát triển các khu đô thị lớn, giao thông vận tải, xây dựng, đốt nương rẫy… đều là những nguyên nhân gây nên tình trạng ô nhiễm bụi nghiêm trọng.
Theo một vài đánh giá, tình trạng ô nhiễm bụi đã được giảm thiểu đáng kể trong thời gian dịch Covid-19. Tuy nhiên ô nhiễm bụi vẫn sẽ tiếp diễn sau khi đại dịch Covid-19 đi qua.
Mức độ ô nhiễm bụi ở Việt Nam sẽ có sự khác biệt giữa các khu vực. Sự khác biệt sẽ thể hiện rõ tại các đô thị giữa miền Bắc, Trung và miền Nam; giữa vùng ven biển và đất liền.
- Trong đó, các đô thị ở miền Trung và Nam được đánh giá có mức độ ô nhiễm bụi thấp hơn so với các đô thị ở miền Bắc.
- Chất lượng không khí ở các vùng ven biển sẽ tốt hơn so với các đô thị trong đất liền.
Riêng các khu công nghiệp, cụm công nghiệp thì mức độ bụi luôn vượt ngưỡng. Tình trạng ô nhiễm bụi kéo dài, không chỉ làm ảnh hưởng đến môi trường, hệ sinh thái mà còn ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe con người. Vì vậy, các biện pháp phòng chống bụi là rất cần thiết và cần được đẩy mạnh.
1.2. Những tác hại của bụi trong đời sống
Trong đời sống của con người, những hạt bụi li ti sẽ xâm nhập và gây ra những tác hại cho sức khỏe như:
- Gây các bệnh về hô hấp: Do bụi nhỏ có nhiều trong không khí nên sẽ gây tác hại lên đường hô hấp. Bụi mịn cộng với khí CO, NO2 sẽ cản trở hemoglobin kết hợp với oxy khiến các tế bào thiếu oxy. Tình trạng này sẽ gây ra kích ứng mũi, họng, phổi; từ đó gây viêm mũi, viêm phế quản, tắc nghẽn phổi mãn tính…
- Gây bệnh về mắt: Bụi nhỏ sẽ gây ra tình trạng ngứa mắt và các bệnh như viêm màng tiếp hợp, viêm giác mạc, làm giảm thị lực…
- Nhồi máu cơ tim: Bụi mịn sẽ xâm nhập vào phế nang, đi qua vách ngăn khí – máu vào hệ tuần hoàn để gây bệnh. Lớp bụi mịn khi tích tụ sẽ làm tắc nghẽn mạch máu, gây ra tình trạng nhồi máu cơ tim.
- Gây bệnh về tai: Bụi bám vào ống tai gây viêm, thậm chí là làm tắc ống tai.
- Gây bệnh về da: Bụi bám vào da nhiều rất dễ gây dị ứng da, viêm da, viêm lỗ chân lông…
- Bụi bám bẩn trên các vật dụng trong nhà sẽ gây mất thẩm mỹ, làm giảm tuổi thọ của các vật dụng. Từ đó gây ảnh hưởng đến quá trình sinh hoạt, làm việc của con người.
Tác hại của bụi bẩn đối với đời sống, sức khỏe con người là rất lớn. Vì vậy, chúng ta cần có biện pháp phòng chống bụi thật hiệu quả và nhanh chóng nhất.
1.3. Những tác hại của bụi trong sản xuất
Khi hoạt động sản xuất diễn ra, bụi bẩn sẽ xuất hiện nhiều trong không khí, trên bề mặt máy móc… Chúng không chỉ làm mất thẩm mỹ cho máy móc, vật dụng trong nhà máy mà còn gây ra những tác hại như:
- Ảnh hưởng đến môi trường làm việc của con người: Lớp bụi mù mịt trong nhà máy sẽ bám dày lên máy móc, dây chuyền sản xuất, động cơ… Điều này tạo nên môi trường làm việc không sạch sẽ, không an toàn.
- Khi máy móc làm việc, lớp bụi sẽ tạo ma sát với bề mặt của máy móc, động cơ; từ đó dẫn đến tình trạng hao mòn bề mặt và động cơ. Ma sát càng lớn và diễn ra càng lâu thì tuổi thọ của máy móc sẽ càng giảm mạnh.
- Bụi bẩn bám vào mạch điện trong động cơ cũng sẽ là một trong những nguyên nhân gây nên tình trạng cháy nổ, chập điện.
- Bụi bẩn càng nhiều sẽ càng tạo không khí ngột ngạt, gây cảm giác khó chịu, bực dọc… Từ đó gây ảnh hưởng đến tâm lý của con người.
2. Biện pháp phòng chống bụi trong đời sống và sản xuất
Trong quá trình sản xuất, hoạt động hằng ngày, việc phát sinh bụi là điều không tránh khỏi. Chúng ta cần có các biện pháp phòng chống bụi hiệu quả, nhằm giảm thiểu tối đa ảnh hưởng của chúng.
2.1. Sử dụng hệ thống lọc không khí
Sử dụng hệ thống lọc không khí là một trong những biện pháp phòng chống bụi được sử dụng phổ biến hiện nay. Các sản phẩm lọc không khí rất đa dạng, có thể sử dụng ở nhiều không gian khác nhau giúp hạn chế bụi hiệu quả. Một số hệ thống lọc khí phổ biến như: màng lọc HEPA, bộ lọc than hoạt tính, công nghệ lọc khí tia UV, công nghệ lọc khí ion âm…
Hệ thống lọc khí không chỉ sử dụng trong đời sống mà được ứng dụng nhiều trong các khu công nghiệp. Hệ thống lọc khí công nghiệp sẽ giúp làm sạch bầu không khí, bụi bẩn, mùi hôi, nấm mốc… Từ đó giúp các doanh nghiệp hoạt động hiệu quả hơn.
2.2. Trang bị công cụ phòng hộ
Khi làm việc trong môi trường chứa nhiều bụi bẩn, chúng ta nên trang bị đầy đủ công cụ phòng hộ chuyên dụng. Nên sử dụng khẩu trang có tính kháng khuẩn cao, mặt nạ hô hấp, kính bảo vệ mắt – mũi – miệng… để hạn chế khả năng tiếp xúc với bụi bẩn.
Khi ra ngoài đường nên trang bị đầy đủ khẩu trang kháng khuẩn, mắt kính, trùm kín người để đảm bảo an toàn.
2.3. Có biện pháp tổ chức tốt (đối với sản xuất)
Để giảm thiểu bụi bẩn khi sản xuất, xây dựng – Doanh nghiệp có thể áp dụng biện pháp phòng chống bụi bằng cách:
- Bố trí các xưởng sản xuất, công trình… xa các vùng khu dân cư, nhà ở.
- Bố trí đường vận chuyển nguyên liệu, thành phẩm riêng biệt nhằm hạn chế làm tung bụi vào không khí.
- Trang bị đầy đủ quần áo bảo hộ đối với những công nhân làm việc trong môi trường nhiều bụi, đặc biệt là bụi độc hại.
- Thường xuyên tổ chức kiểm tra sức khỏe định kỳ đối với công nhân tiếp xúc nhiều với bụi.
- Kiểm tra định kỳ hàm lượng bụi trong môi trường sản xuất. Nếu hàm lượng bụi quá lớn thì phải có biện pháp điều chỉnh, làm giảm lượng bụi.
2.4. Sử dụng rèm nhựa PVC ngăn bụi
Rèm nhựa PVC là sản phẩm phù hợp để phòng chống bụi ở cả đời sống và sản xuất. Đây được xem là một trong những biện pháp phòng chống bụi hiệu quả, an toàn hiện nay.
Công dụng chính của rèm nhựa PVC là ngăn chặn bụi bẩn, côn trùng. Rèm nhựa PVC sẽ hạn chế bụi bẩn xâm nhập vào khu vực làm việc, máy móc; từ đó giúp bảo vệ sức khỏe con người, bảo vệ máy móc. Bên cạnh đó là khả năng hạn chế làm thất thoát hơi lạnh, ngăn nước bắn hoặc tạt, chống tĩnh điện, ngăn tia lửa hàn…
Chúng ta có thể sử dụng rèm nhựa PVC cho các xưởng sản xuất, xưởng bảo quản thành phẩm, kho nguyên liệu, các nhà hàng, quán ăn, siêu thị… Những khu vực càng yêu cầu tính sạch sẽ thì càng phải sử dụng nhiều biện pháp ngăn bụi.
2.5. Sử dụng máy hút bụi
Trong đời sống, các gia đình thường lựa chọn sử dụng máy hút bụi để giảm thiểu bụi trong không gian. Đây là phương pháp phòng chống bụi khá đơn giản, dễ thực hiện. Máy hút bụi có thể dùng để hút ở những khu vực nhỏ hẹp, khó vệ sinh, điều này sẽ giúp hạn chế bụi bẩn hiệu quả. Nếu kết hợp cùng hệ thống lọc khí thì không gian nhà ở của bạn sẽ sạch và an toàn hơn.
3. Kết luận
Bụi bẩn luôn tồn tại và tiềm ẩn nguy cơ gây hại cho sức khỏe con người. Bụi bẩn sẽ không thể tự biến mất mà phải có biện pháp để giảm thiểu hàm lượng bụi trong môi trường. Nếu để tình trạng ô nhiễm bụi kéo dài sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe con người và môi trường sống.
Việc sử dụng các biện pháp phòng chống bụi không chỉ tốt cho con người, môi trường mà còn giúp quá trình sản xuất hiệu quả hơn.
Trên đây là những thông tin về bụi bẩn, những tác hại và biện pháp phòng ngừa bụi mà MECI muốn chia sẻ đến bạn. Qua bài viết này, MECI hy vọng các bạn sẽ tìm được biện pháp ngăn ngừa, phòng chống bụi bẩn hiệu quả nhất.
