Tiêu chuẩn BRC – Tiêu chuẩn cao nhất của ATVSTP trong sản xuất

Tiêu chuẩn BRC (British Retail Consortium) được xem là chuẩn mực cao nhất trong lĩnh vực An toàn vệ sinh thực phẩm (ATVSTP), đặc biệt đối với các nhà máy sản xuất, chế biến và đóng gói thực phẩm. Bộ tiêu chuẩn này không chỉ giúp doanh nghiệp kiểm soát chất lượng sản phẩm, mà còn đảm bảo an toàn vệ sinh, truy xuất nguồn gốc và tuân thủ các quy định quốc tế.

Trong bài viết này, hãy cùng tìm hiểu BRC là gì, vì sao đây là tiêu chuẩn được các tập đoàn toàn cầu yêu cầu bắt buộc, và vai trò của MECI Việt Nam trong việc hỗ trợ nhà máy đạt chứng nhận BRC ngay từ giai đoạn thiết kế – vận hành. 

1. Tiêu chuẩn BRC là gì?

1.1. Định nghĩa

Tiêu chuẩn BRC (British Retail Consortium) – hay còn gọi là Tiêu chuẩn Toàn cầu về An toàn Thực phẩm (BRCGS – Global Standard for Food Safety), là một trong những bộ tiêu chuẩn quốc tế uy tín nhất trong lĩnh vực quản lý chất lượng, an toàn thực phẩm và chuỗi cung ứng.
Tiêu chuẩn BRC được phát triển vào năm 1998 bởi Hiệp hội Bán lẻ Anh Quốc nhằm đảm bảo rằng các sản phẩm thực phẩm được sản xuất, chế biến và đóng gói trong điều kiện an toàn, hợp pháp và đạt chất lượng ổn định.

Ngày nay, tiêu chuẩn BRC đã mở rộng thành chuỗi tiêu chuẩn BRCGS bao gồm:

• BRCGS Food Safety – An toàn thực phẩm.
  BRCGS Packaging Materials – Vật liệu bao bì.
• BRCGS Storage & Distribution – Lưu trữ và phân phối.
• BRCGS Consumer Products – Sản phẩm tiêu dùng.
• BRCGS Agents and Brokers – Đại lý và nhà môi giới.

Các doanh nghiệp đạt chứng nhận BRC sẽ được công nhận toàn cầu và được xem như minh chứng mạnh mẽ cho năng lực quản lý an toàn thực phẩm theo chuẩn quốc tế.

1.2. Mục tiêu của tiêu chuẩn BRC

Mục tiêu của tiêu chuẩn BRC không chỉ là đáp ứng yêu cầu pháp lý mà còn giúp doanh nghiệp xây dựng hệ thống quản lý an toàn, chất lượng và truy xuất nguồn gốc toàn diện. Cụ thể như:

• Đảm bảo an toàn thực phẩm: Ngăn ngừa rủi ro ô nhiễm, sai sót trong sản xuất.
• Nâng cao niềm tin của khách hàng và đối tác: Giúp doanh nghiệp khẳng định uy tín trên thị trường trong nước và quốc tế.
• Chuẩn hóa quy trình sản xuất: Xây dựng hệ thống quản lý chuyên nghiệp, giảm thiểu sai lỗi và lãng phí.
• Tăng năng lực cạnh tranh: Là “tấm vé thông hành” giúp sản phẩm thâm nhập chuỗi cung ứng toàn cầu.
• Đáp ứng yêu cầu xuất khẩu: BRC là tiêu chuẩn bắt buộc đối với nhiều hệ thống bán lẻ lớn ở châu Âu, Anh, Mỹ.

1.3. Phạm vi áp dụng của tiêu chuẩn BRC

Tiêu chuẩn BRC được áp dụng rộng rãi trong các lĩnh vực liên quan đến thực phẩm, bao bì và logistics, bao gồm:

• Nhà máy sản xuất, chế biến thực phẩm.
• Nhà máy sản xuất bao bì thực phẩm, bao bì công nghiệp.
• Đơn vị lưu kho, phân phối hàng hóa.
• Nhà môi giới, đại lý cung cấp nguyên liệu, vật tư thực phẩm.

Tại Việt Nam, nhiều doanh nghiệp lớn trong ngành thực phẩm và bao bì thực phẩm đã áp dụng tiêu chuẩn BRC để đáp ứng yêu cầu xuất khẩu và mở rộng thị trường quốc tế.

2. Nội dung cốt lõi của tiêu chuẩn BRC

Tiêu chuẩn BRC (British Retail Consortium) được xây dựng dựa trên nguyên tắc quản lý rủi ro – phòng ngừa – truy xuất nguồn gốc – cải tiến liên tục, với cấu trúc chặt chẽ gồm 9 nhóm yêu cầu chính. Mỗi nhóm quy định chi tiết các tiêu chí mà doanh nghiệp cần tuân thủ để đảm bảo sản phẩm an toàn, hợp pháp và chất lượng ổn định.

2.1. Cam kết của lãnh đạo & Chính sách chất lượng

Đây là điều kiện tiên quyết trong hệ thống BRC. Ban lãnh đạo doanh nghiệp phải thể hiện cam kết mạnh mẽ trong việc xây dựng, duy trì và cải tiến hệ thống quản lý an toàn thực phẩm thông qua:

• Thiết lập chính sách chất lượng rõ ràng, có thể đo lường được.
• Đảm bảo phân bổ đủ nguồn lực, nhân sự và đào tạo.
• Tổ chức các cuộc xem xét định kỳ để đánh giá hiệu quả của hệ thống.

2.2. Kế hoạch an toàn thực phẩm theo nguyên tắc HACCP

HACCP (Hazard Analysis and Critical Control Points) là trái tim của BRC. Doanh nghiệp phải xây dựng và duy trì kế hoạch HACCP hoàn chỉnh, bao gồm:

• Phân tích mối nguy (sinh học, hóa học, vật lý).
• Xác định điểm kiểm soát tới hạn (CCP).
• Giám sát, hành động khắc phục và xác minh hiệu quả

Việc áp dụng HACCP giúp ngăn ngừa rủi ro ô nhiễm thực phẩm ngay từ đầu, thay vì chỉ phát hiện khi sự cố xảy ra.

2.3. Hệ thống quản lý an toàn & chất lượng

BRC yêu cầu doanh nghiệp phải có hệ thống quản lý tài liệu, hồ sơ và quy trình kiểm soát thống nhất, bao gồm:

• Quy trình truy xuất nguồn gốc nguyên liệu và sản phẩm.
• Hồ sơ sản xuất, kiểm nghiệm, lưu mẫu.
• Quy trình quản lý sản phẩm lỗi, thu hồi và khiếu nại khách hàng.

2.4. Tiêu chuẩn nhà xưởng, thiết bị và bảo trì

Môi trường sản xuất phải được thiết kế, bảo dưỡng và vệ sinh đúng chuẩn, bao gồm:

• Bố trí nhà xưởng theo nguyên tắc 1 chiều – tránh giao thoa giữa sạch và bẩn.
• Tường, sàn, trần, cửa phải dễ vệ sinh, chống thấm, chống nấm mốc, côn trùng.
• Thiết bị phải được kiểm tra, hiệu chuẩn và bảo trì định kỳ.
• Hệ thống phòng đệm, cửa cuốn nhanh, rèm nhựa, quạt cắt gió,… thường được áp dụng để đảm bảo môi trường kín sạch đạt ISO & BRC.

2.5. Kiểm soát sản phẩm, quy trình và nguyên liệu

Doanh nghiệp phải:

• Đảm bảo nguồn nguyên liệu đầu vào được phê duyệt và kiểm tra chặt chẽ.
• Thiết lập kiểm soát chất lượng trong từng công đoạn sản xuất.
• Kiểm nghiệm thành phẩm và lưu mẫu theo thời hạn quy định.
• Thiết lập quy trình thu hồi sản phẩm khẩn cấp trong trường hợp phát hiện rủi ro.

2.6. Kiểm soát vệ sinh & côn trùng

Tiêu chuẩn BRC yêu cầu có chương trình vệ sinh định kỳ và kiểm soát côn trùng toàn diện, bao gồm:

• Làm sạch theo quy trình có chứng nhận (SOP).
• Lắp đặt rèm nhựa PVC, cửa cuốn nhanh, quạt cắt gió, đèn diệt côn trùng để ngăn ô nhiễm chéo.
• Theo dõi và ghi nhận kết quả vệ sinh, hiệu chuẩn thiết bị làm sạch.

2.7. Đào tạo & năng lực nhân viên

Tất cả nhân viên – đặc biệt là nhân sự trực tiếp tham gia sản xuất – phải được:

• Đào tạo định kỳ về an toàn thực phẩm, vệ sinh cá nhân, quy trình GMP/BRC.
• Có hồ sơ đào tạo, đánh giá năng lực rõ ràng.
• Trang bị đầy đủ đồng phục, đồ bảo hộ và khu vực thay đồ đạt chuẩn.

2.8. Bảo vệ thực phẩm (Food Defense & Food Fraud)

Doanh nghiệp cần xây dựng kế hoạch phòng vệ thực phẩm (Food Defense) và phòng chống gian lận thực phẩm (Food Fraud) để đảm bảo:

• Ngăn chặn hành vi phá hoại, đánh tráo hoặc gian lận nguyên liệu.
• Bảo vệ thương hiệu và người tiêu dùng trước các rủi ro an ninh thực phẩm.

2.9. Đánh giá nội bộ & cải tiến liên tục

Doanh nghiệp phải thường xuyên thực hiện đánh giá nội bộ (Internal Audit) để:

• Xác định điểm không phù hợp và đề xuất hành động khắc phục.
• Cải tiến liên tục hệ thống quản lý chất lượng và an toàn thực phẩm.

3. Vì sao tiêu chuẩn BRC được coi là tiêu chuẩn cao nhất trong ATVSTP

Tiêu chuẩn BRC được xem là chuẩn mực cao nhất về an toàn vệ sinh thực phẩm nhờ tính toàn diện, minh bạch và nghiêm ngặt. Tiêu chuẩn này được Tổ chức GFSI công nhận toàn cầu và là điều kiện bắt buộc trong chuỗi cung ứng của nhiều tập đoàn lớn như Tesco, Walmart, Nestlé, Unilever,…

BRC giúp kiểm soát toàn bộ chuỗi cung ứng từ sản xuất, đóng gói, lưu kho đến vận chuyển, đảm bảo truy xuất nguồn gốc rõ ràng và loại bỏ rủi ro ô nhiễm. Doanh nghiệp đạt chuẩn phải trải qua đánh giá độc lập, tái kiểm định định kỳ hàng năm, đảm bảo duy trì chất lượng liên tục.

Điểm nổi bật của BRC là khả năng tích hợp đồng thời các hệ thống quản lý quan trọng như HACCP (phân tích mối nguy và kiểm soát điểm tới hạn), GMP (thực hành sản xuất tốt), ISO 9001 (quản lý chất lượng) và Food Defense (bảo vệ thực phẩm khỏi hành vi phá hoại). Việc tích hợp này không chỉ giúp đơn giản hoá quy trình vận hành, mà còn nâng cao độ an toàn và chất lượng sản phẩm, tăng mức độ tin cậy với khách hàng và đối tác quốc tế, đáp ứng nhiều yêu cầu pháp lý chỉ trong một khuôn khổ duy nhất, đồng thời giảm thời gian, chi phí và nguồn lực cho hoạt động kiểm tra – đánh giá.

Khác với các tiêu chuẩn khác chỉ tập trung xử lý hậu quả, BRC chú trọng phòng ngừa rủi ro ngay từ thiết kế nhà xưởng – yêu cầu các yếu tố như phòng đệm, cửa cuốn nhanh, rèm nhựa PVC, quạt cắt gió để kiểm soát môi trường sạch tuyệt đối. Đặc biệt, tiêu chuẩn này liên tục được cập nhật (phiên bản mới nhất BRCGS Issue 9 – 2022) nhằm đáp ứng xu hướng toàn cầu về an toàn, bền vững và truy xuất nguồn gốc.

4. Lợi ích khi doanh nghiệp đạt chứng nhận tiêu chuẩn BRC

Khi đạt chứng nhận tiêu chuẩn BRC (British Retail Consortium), doanh nghiệp sẽ nhận được nhiều lợi ích thiết thực như:

• Được công nhận toàn cầu: Là tiêu chuẩn được GFSI công nhận, giúp sản phẩm dễ dàng xuất khẩu sang các thị trường lớn như Anh, EU, Mỹ, Nhật, Hàn,…
• Tăng uy tín thương hiệu: Khẳng định năng lực sản xuất, quản lý chất lượng và vệ sinh an toàn thực phẩm đạt chuẩn quốc tế.
• Cơ hội hợp tác với các tập đoàn lớn: Là điều kiện bắt buộc để trở thành đối tác của các thương hiệu toàn cầu như Tesco, Walmart, Nestle, Unilever,…
• Nâng cao hiệu quả vận hành: Chuẩn hóa quy trình, giảm sai sót trong sản xuất, hạn chế rủi ro ô nhiễm và tiết kiệm chi phí vận hành.
• Đảm bảo an toàn thực phẩm tuyệt đối: Kiểm soát nghiêm ngặt toàn bộ quy trình từ nguyên liệu, sản xuất đến phân phối, ngăn ngừa ô nhiễm chéo.
• Tăng khả năng truy xuất nguồn gốc: Mỗi sản phẩm đều có hồ sơ truy xuất rõ ràng, minh bạch, đáp ứng yêu cầu quốc tế.
• Tối ưu chi phí bảo trì và kiểm định: Hệ thống vận hành ổn định, sạch sẽ giúp giảm chi phí bảo trì và đánh giá định kỳ.
• Nâng cao năng lực cạnh tranh: Giúp doanh nghiệp nổi bật trong đấu thầu, hợp tác và mở rộng thị trường xuất khẩu.

5. Vai trò của MECI trong hỗ trợ nhà máy đạt tiêu chuẩn BRC

Để đạt được chứng nhận tiêu chuẩn BRC, nhà máy không chỉ cần kiểm soát quy trình sản xuất mà còn phải đảm bảo toàn bộ hạ tầng, môi trường và thiết bị phụ trợ đạt chuẩn vệ sinh, an toàn và vận hành ổn định. MECI Việt Nam đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ doanh nghiệp hiện thực hóa mục tiêu này thông qua các giải pháp phụ trợ nhà xưởng toàn diện.

• Cung cấp thiết bị phụ trợ đạt chuẩn quốc tế: MECI cung cấp cửa cuốn nhanh PVC, rèm nhựa PVC phòng sạch, quạt cắt gió, đèn diệt côn trùng, dock seal, dock shelter,… – tất cả đều được thiết kế để đáp ứng tiêu chuẩn BRC, GMP và ISO 14644.
• Hỗ trợ thiết kế – thi công hạ tầng phòng sạch: MECI tư vấn và thi công phòng đệm, khu vực cách ly, lối airlock đạt chuẩn kiểm định, đảm bảo ngăn nhiễm chéo và duy trì áp suất dương giữa các khu vực sản xuất.
• Tối ưu hóa kiểm soát môi trường: Các giải pháp của MECI giúp kiểm soát bụi bẩn, côn trùng, nhiệt độ, độ ẩm và áp suất, duy trì môi trường làm việc sạch, ổn định – yếu tố cốt lõi trong tiêu chuẩn BRC.
• Thi công – lắp đặt đúng chuẩn kỹ thuật: Đội ngũ kỹ thuật MECI trực tiếp khảo sát, đo đạc và lắp đặt theo yêu cầu từng nhà máy, đảm bảo tuân thủ nghiêm ngặt các quy định về an toàn vệ sinh thực phẩm và an toàn lao động.
• Dịch vụ bảo trì – bảo dưỡng định kỳ: MECI cung cấp dịch vụ bảo trì, kiểm tra thiết bị định kỳ giúp nhà máy duy trì điều kiện vận hành ổn định, sẵn sàng cho các đợt đánh giá BRC hằng năm.

6. FAQ – Những câu hỏi thường gặp

Tài liệu tham khảo:

1. BRCGS Global Standard for Food Safety (Issue 9, 2022) – British Retail Consortium Global Standards (BRCGS).
2. Viện Tiêu chuẩn Chất lượng Việt Nam (STAMEQ) – Tài liệu dịch và hướng dẫn áp dụng tiêu chuẩn quốc tế về quản lý an toàn thực phẩm.
3. Hội đồng Doanh nghiệp Hàng tiêu dùng Việt Nam (VCMA) – Tài liệu đào tạo về tiêu chuẩn BRC và FSSC cho các doanh nghiệp sản xuất thực phẩm, bao bì.
4. Cục Quản lý Chất lượng Nông Lâm sản và Thủy sản (NAFIQAD) – Hướng dẫn áp dụng các tiêu chuẩn quốc tế BRC, HACCP trong xuất khẩu thực phẩm.