Các cấp quản lý và chuyên viên bộ phận nhân sự trong doanh nghiệp thường sẽ liên tục gặp phải khó khăn trong việc quản lý các tình huống vi phạm đạo đức kinh doanh. Mặc dù hầu hết các doanh nghiệp đều có những bộ quy định rõ ràng về các hành vi vi phạm như vậy, tuy nhiên việc xảy ra các vấn đề đó là không thể tránh khỏi. Vviệc tìm hiểu về các tình huống vi phạm đạo đức mà doanh nghiệp có thể gặp phải sẽ giúp các cấp quản lý chuẩn bị tốt và giải quyết hiệu quả nếu chúng xảy ra. Trong bài viết này, chúng ta xem xét các vấn đề vi phạm đạo đức kinh doanh là gì, xem xét một số ví dụ và thảo luận cách giải quyết tốt nhất.
Mục lục
Vi phạm đạo đức trong kinh doanh là gì?
Các vấn đề đạo đức trong kinh doanh xảy ra khi một quyết định, hành động hoặc kế hoạch xung đột với các tiêu chuẩn đạo đức của tổ chức hoặc xã hội. Cả tổ chức và cá nhân đều có thể là tác nhân và chủ thể gây ra hành vi vi phạm đạo đức kinh doanh.
Vi phạm đạo đức kinh doanh có thể gây ra rủi ro cho một tổ chức vì chúng có thể đồng nghĩa với việc không tuân thủ pháp luật liên quan. Trong các trường hợp khác, vấn đề đạo đức có thể không gây ra hậu quả pháp lý nhưng có thể gây ra phản ứng tiêu cực cho doanh nghiệp từ bên thứ ba, như khách hàng, đối tác, chủ đầu tư…. Việc quản lý hiệu quả các vấn đề về đạo đức khi không có hướng dẫn chính thức nào sẽ là một khó khăn lớn. Vì vậy, quản lý hoặc chuyên viên nhân sự cần phải phát triển các chính sách hướng dẫn nhân viên trong doanh nghiệp cách đưa ra quyết định đúng đắn khi gặp phải các vấn đề về vi phạm đạo đức.
Ví dụ về tình huống vi phạm đạo đức trong kinh doanh
Điều cần thiết là phải hiểu những vi phạm này là gì để quản lý chúng khi có phát sinh trong doanh nghiệp. Biết cách phát hiện và ngăn chặn những vi phạm trước khi chúng trở thành vấn đề lớn sẽ giúp doanh nghiệp tập trung nguồn lực vào phát triển và thu lại thành công trong kinh doanh, thay vì tìm cách khắc phục hậu quả. Dưới đây là tám ví dụ về các tình huống đạo đức kinh doanh có thể xảy ra trong doanh nghiệp:
Phân biệt đối xử và quấy rối
Hai trong số những vi phạm đạo đức quan trọng nhất mà các quản lý nhân sự phải đối mặt là sự phân biệt đối xử và quấy rối. Hậu quả của sự phân biệt đối xử và quấy rối tại nơi làm việc có thể tác động tiêu cực đến tài chính và danh tiếng của tổ chức. Nhiều quốc gia có luật chống phân biệt đối xử để bảo vệ nhân viên khỏi bị đối xử bất công. Một số khía cạnh trong việc chống phân biệt đối xử bao gồm:
- Tuổi tác: Tổ chức và chính sách nội bộ không thể phân biệt đối xử với nhân viên lớn tuổi hơn.
- Người khuyết tật: Để ngăn chặn sự phân biệt đối xử về người khuyết tật, điều quan trọng là phải tạo điều kiện và đối xử bình đẳng với nhân viên bị khuyết tật về thể chất hoặc tinh thần.
- Trả lương ngang nhau: Trả lương ngang nhau tập trung vào việc đảm bảo rằng tất cả nhân viên đều nhận được mức lương như nhau cho công việc tương tự, bất kể tôn giáo, giới tính hay chủng tộc.
- Mang thai: Nhân viên mang thai có quyền không bị phân biệt đối xử vì lý do mang thai.
- Chủng tộc: Nhân viên phải được đối xử bình đẳng, bất kể sắc tộc hay chủng tộc.
- Tôn giáo: Niềm tin tôn giáo của nhân viên không được ảnh hưởng đến cách mọi người trong tổ chức đối xử với họ.
- Giới tính và giới tính: Giới tính và bản dạng giới của nhân viên không được ảnh hưởng đến cách đối xử của họ khi làm việc tại tổ chức.
Các cấp quản lý nhân sự có thể đào tạo cho nhân viên nắm rõ về những vi phạm này và khuyến khích văn hóa làm việc tích cực để chống phân biệt đối xử. Tất cả nhân viên cần có sự hiểu biết về hậu quả kỷ luật của hành vi phân biệt đối xử. Cấp quản lý có thể thuê những người có hoàn cảnh, đặc điểm và quốc tịch khác nhau để đảm bảo lực lượng lao động đa dạng. Điều quan trọng nữa là phải xem xét các yếu tố như tuổi tác, tôn giáo và văn hóa khi xây dựng chính sách nội bộ để nhận thức rõ hơn và linh hoạt hơn về nhu cầu của nhân viên.
Sức khỏe và an toàn tại nơi làm việc
Tất cả nhân viên đều có quyền có môi trường làm việc và điều kiện làm việc an toàn. Một số cân nhắc về an toàn phổ biến nhất của nhân viên bao gồm:
- Bảo vệ chống té ngã: Điều này liên quan đến các biện pháp bảo vệ nhân viên khỏi bị ngã, chẳng hạn như lan can bảo vệ.
- Thông tin về mối nguy hiểm: Xác định bất kỳ chất độc hại nào mà nhân viên làm việc cùng và truyền đạt cách xử lý những vật liệu nguy hiểm này một cách an toàn.
- Giàn giáo: Bộ phận nhân sự trong các tổ chức xây dựng hoặc bảo trì có nghĩa vụ hướng dẫn nhân viên về số lượng và trọng lượng tối đa mà cấu trúc giàn giáo có thể chịu tải.
- Bảo vệ hô hấp: Nếu phù hợp, hãy cung cấp hướng dẫn về quy trình khẩn cấp và các tiêu chuẩn áp dụng cho việc sử dụng thiết bị hô hấp.
- Khóa máy, gắn thẻ: Điều này liên quan đến việc chỉ định các quy trình kiểm soát đối với các máy móc nguy hiểm và các nguồn năng lượng nguy hiểm, chẳng hạn như khí đốt và dầu.
- Xe tải công nghiệp: Điều quan trọng là phải đảm bảo áp dụng các tiêu chuẩn an toàn cần thiết cho xe tải để bảo vệ nhân viên.
- Thang: Trước khi sử dụng thang, nhân viên phải được hiểu rõ về trọng lượng mà thang có thể chịu tải được.
- Phương pháp nối dây điện: Tạo ra các quy trình cho các công việc về điện và nối dây. Ví dụ: những hướng dẫn này có thể chỉ định cách nhân viên có thể tạo ra một mạch điện để giảm nhiễu điện từ.
- Bảo vệ máy: Điều quan trọng là cung cấp hướng dẫn bảo vệ vận hành cho các hạng mục như máy chém, máy ép điện, máy cắt và các thiết bị khác nếu có.
- Các quy định chung về điện: Việc xây dựng các quy định chung về điện cho nhân viên là rất quan trọng để đảm bảo an toàn trong môi trường làm việc đòi hỏi phải sử dụng thường xuyên các thiết bị điện. Ví dụ, nhân viên không bao giờ được đặt dây dẫn hoặc thiết bị ở những nơi ẩm ướt.
Các hướng dẫn về sức khỏe và an toàn không chỉ bao gồm những tổn hại về thể chất cho nhân viên. Điều quan trọng nữa là phải xem xét các rủi ro tâm lý xã hội, căng thẳng liên quan đến công việc và các vấn đề sức khỏe tâm thần. Các yếu tố như nhu cầu công việc cao, công việc không ổn định, mất cân bằng giữa nỗ lực và khen thưởng, mức độ tự chủ thấp có thể góp phần gây ra rủi ro liên quan đến sức khỏe.
Các hành vi tiêu cực trên mạng xã hội
Mạng xã hội đã trở nên phổ biến, khiến các hành vi trên môi trường trực tuyến của nhân viên trở thành một yếu tố quan trọng cần cân nhắc về tình trạng việc làm của họ. Hậu quả của các bài đăng không phù hợp trên mạng xã hội của nhân viên vẫn là một vấn đề đạo đức. Tác động của một bài đăng tiêu cực trên mạng xã hội có thể ảnh hưởng đến nhân viên, doanh nghiệp. Khi các bài đăng trên mạng xã hội của nhân viên dẫn đến việc kinh doanh thua lỗ hoặc mang lại danh tiếng tiêu cực cho tổ chức, các cấp quản lý có thể quyết định sa thải họ.
Đây là lý do tại sao việc chỉ định hành vi không phù hợp trên mạng xã hội trong chính sách của công ty là rất hữu ích để đảm bảo nhân viên biết những điều cần tránh.
Vi phạm đạo đức kinh doanh trong hành nghề kế toán
Luật pháp yêu cầu các tổ chức, doanh nghiệp phải thực hiện và duy trì các hoạt động kế toán chính xác. Thực hành kế toán phi đạo đức là một vấn đề nghiêm trọng, đặc biệt là đối với các công ty giao dịch công khai. Pháp luật quy định các yêu cầu về báo cáo tài chính nhằm bảo vệ cổ đông và người tiêu dùng. Tất cả các tổ chức phải lưu giữ hồ sơ tài chính chính xác và nộp thuế để thu hút các đối tác đầu tư và kinh doanh bất kể quy mô của công ty.
Hoạt động gián điệp của công ty và bảo mật thông tin
Nhiều doanh nghiệp có nguy cơ nhân viên hiện tại và nhân viên cũ đánh cắp những thông tin quan trọng, chẳng hạn như dữ liệu khách hàng, để đối thủ cạnh tranh sử dụng. Đánh cắp tài sản trí tuệ của doanh nghiệp hoặc phân phối bất hợp pháp thông tin khách hàng cá nhân sẽ được cấu thành hành vi gián điệp của công ty. Đây là lý do tại sao việc yêu cầu các thỏa thuận bảo mật thông tin bắt buộc đối với nhân viên là cần thiết và hữu ích. Cấp quản lý tại doanh nghiệp có thể đặt ra các hình phạt tài chính nghiêm khắc đối với các hành vi vi phạm để ngăn chặn các loại tình huống vi phạm đạo đức kinh doanh này.
Thực hành công nghệ và quyền riêng tư
Sự phát triển về khả năng bảo mật công nghệ của doanh nghiệp có thể gây ra mối lo ngại về quyền riêng tư cho cả nhân viên và khách hàng. Doanh nghiệp có thể giám sát hoạt động của nhân viên trên máy tính làm việc của họ và các thiết bị do công ty cung cấp. Các cấp quản lý nhân sự có thể sử dụng phương pháp giám sát điện tử này để đảm bảo năng suất và hiệu quả nếu nó không vi phạm quyền riêng tư của nhân viên.
Giám sát điện tử bao gồm giám sát kết nối Internet và theo dõi thao tác gõ phím, nội dung hoặc thời gian sử dụng bàn phím. Khi thực hiện các hình thức giám sát này, cấp quản lý có thể tránh việc vi phạm đạo đức bằng cách minh bạch về việc đó với nhân viên. Để đảm bảo rằng việc giám sát nhân viên không trở thành một tình huống vi phạm đạo đức kinh doanh, việc khuyến khích tất cả các cấp nhân viên hiểu rõ về lợi ích của hệ thống giám sát là rất hữu ích.
Thiên vị vì quan hệ gia đình
Các cấp quản lý trong doanh nghiệp có thể muốn tuyển dụng một người quen hoặc thành viên gia đình vì mối quan hệ với họ. Ngay cả khi cấp quản lý tuân thủ các chính sách tuyển dụng để đảm bảo quy trình công bằng, một số nhân viên vẫn có thể coi đây là hành vi thiên vị. Sự thiên vị xảy ra khi người quản lý đối xử với một số nhân viên tốt hơn những người khác mà không vì lý do nghề nghiệp. Điều này có thể làm giảm năng suất và sự hài lòng trong công việc của các nhân viên khác, và có thể tác động tiêu cực đến toàn bộ doanh nghiệp.
Trách nhiệm với môi trường
Nhiều doanh nghiệp đang tăng cường các hoạt động về trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp. Cấp quản lý nhân sự có thể giúp tạo ra các chính sách đảm bảo doanh nghiệp hành động một cách có trách nhiệm đối với nhân viên, cộng đồng và môi trường. Nếu là một công ty lớn trong lĩnh vực dầu mỏ hoặc nông nghiệp, doanh nghiệp có trách nhiệm xã hội lớn hơn vì tác động đáng kể của doanh nghiệp đó đến môi trường. Nếu là một tổ chức nhỏ hơn, doanh nghiệp có thể muốn giảm tác động của công ty đến chất lượng không khí và nước.
Làm thế nào các cấp quản lý có thể quản lý các tình huống vi phạm đạo đức?
Các cấp quản lý nhân sự tại doanh nghiệp có thể giải quyết các tình huống vi phạm đạo đức kinh doanh bằng cách đánh giá hệ thống quản lý để xác định các phương pháp có trách nhiệm hơn. Điều này có thể liên quan đến việc xem xét các chính sách và quy trình của công ty để đảm bảo nó đề cập đến các vi phạm đạo đức trong môi trường làm việc. Cấp quản lý có thể giúp đặt ra các mục tiêu thân thiện với môi trường và quyết định các hành động có thể giúp ích cho quá trình chuyển đổi. Sau đó, họ có thể theo dõi tiến trình hướng tới những mục tiêu này một cách thường xuyên.
Các hành động hàng ngày mà mỗi nhóm nhân sự có thể thực hiện để xác định và ngăn chặn các tình huống vi phạm đạo đức kinh doanh bao gồm giao tiếp và thực thi quy tắc đạo đức vững chắc khi đưa ra quyết định. Nhân sự có thể đảm bảo liên tục tuân thủ luật pháp liên quan đến các vi phạm đạo đức này. Họ cũng có thể cộng tác với các kế toán viên để đảm bảo tính minh bạch và trung thực khi lập báo cáo tài chính cho công ty.
Câu hỏi thường gặp
Một ví dụ điển hình về vi phạm đạo đức kinh doanh là gì?
Hối lộ, trộm cắp hoặc các xung đột lợi ích khác chính là ví dụ về vi phạm đạo đức kinh doanh, trong nhiều trường hợp, đây không chỉ là vi phạm luật lệ trong doanh nghiệp mà còn được coi là hành động vi phạm pháp luật.
Một số trường hợp được xem là vi phạm đạo đức kinh doanh thường gặp là gì?
Một số tình huống vi phạm đạo đức kinh doanh thường xảy ra như là: phân biệt đối xử, quấy rối, kế toán sai, lạm dụng công nghệ và quyền riêng tư về dữ liệu,…
